'वारेन बफेट' लेइला र हावर्ड बफेटका जेठो छोराको रुपमा अमेरिकाको ओमाहामा सन् १९३० मा जन्मिएका थिए । बाबु अमेरिकी कांग्रेसका निर्वाचित प्रतिनिधि र ग्रोसरी पसलका मालिक पनि भएकोले उनको बाल्यकाल दुःखपूर्ण थिएन । बफेटले ७ वर्षको उमेरमा सार्वजनिक पुस्तकालयमा भएको फ्रान्सिस मिनाकरको “१ हजार डलर कमाउने १ हजार तरिका” भन्ने पुस्तक पढ्न पाए । यो पुस्तक पढे पछि उनमा पैसा कमाउने चाहाना बढ्यो । बिहान बेलुका टोल टोल घुमेर रिङ्गले चुईगम, कोकाकोला र वासिङ्गटन पोष्ट भन्ने दैनिक पत्रिका बेच्न थाले । ११ वर्षको उमेरमा सिटी सर्भिसको ३ वटा शेयर किनेर शेयर बजारमा पनि हात हाले ।
सैलुनमा कपाल काट्न पालो पर्खेर बसेका मनिसहरुको लामो लाईन देखे पछि बफेटको मनमा अनेक बिचार आयो । यी मानिसहरुलाई समय कटाउन कति मुश्किल भएको होला । यिनीहरुलाई समय पनि काट्न सजिलो हुने र मलाई आम्दानी पनि हुने के गर्न सकिएला भन्ने कुरा बफेटको मनमा खेलि रह्यो । सैलुनमा पालो पर्खने यिनै मानिसहरुलाई मनोरञ्जनात्मक खेल खेलाएर पैसा कमाउने बिचार बनाए । पन्ध्र वर्षको उमेरमा नै उनले साथिहरुसँग मिलेर २५ डलरमा पुरानो पिनबल मेसिन खरिद गरे र सैलुनमा राखिदिए । त्यो व्यापार राम्ररी चल्यो । त्यस मेसिनबाट कमाएको पैसाले केही महिनामा नै उनले अन्य सैलुनहरुमा पनि पिनबल मेसिन थपेर ६वटा पु¥याए । पछि एक भुतपूर्व सैनिकलाई पिनबलको सबै व्यवसाय १२०० डलरमा बिक्री गरिदिए । स्कुल पढिनसक्दै उनले आफ्नो कमाईबाट ४० एकर जमिन किनि सकेका थिए ।
शेयरको लगानीबाट उनलाई शुरुका दिनमा आंशिक सफलता मिल्यो । उनले लगानीलाई नै भविष्यको पेशा बनाउने उद्देश्यले यो विषयमा राम्रो अध्ययन गर्ने मन बनाए । राम्रो विश्वविद्यालयमा पढ्यो भने सबैभन्दा राम्रो ज्ञान पाईन्छ भन्ने उनलाई विश्वास थियो । त्यस समयमा व्यवस्थापन र वाणिज्यशास्त्रको पढाई हुने विश्व कै उत्कृष्ट मध्येको “हावर्ड विश्वविद्यालय” मा पढ्न निवदेन हाले । तर बफेटलाई उक्त विश्वविद्यालयले भर्ना गर्न अस्विकार ग¥यो । उनले त्यस पछिको महत्वपूर्ण विश्वविद्यालय खोजि गरे । शेयर लगनी सम्बन्धी प्रशिद्ध दुई पुस्तक लेख्ने विद्वान प्रो. बेन्जामिन ग्राहमले पढाउने ठाउँमा जाने निधो गरे । यसै सिलसिलामा उनी कोलम्बिया विश्वविद्यालय पुगे र त्यहाँबाट नै अर्थशास्त्रमा स्नातकोत्तर गरे ।
पढाई सकेपछि उनले एकलौटी वा साझेदारीमा विभिन्न कम्पनीहरुमा लगानी गरे । मिश्रित उपलब्धि हासिल भयो । अनि उनलाई महशुस भयो– अफुले बच्चै देखि जुन व्यवसाय राम्ररी बुझेको हुन्छ, त्यसमा नै केन्द्रित हुनु पर्छ । बच्चामा रिङ्गले चुईंगम, कोकाकोला र वासिङ्गटन पोष्ट बिक्री गरेको सम्झे । त्यसका ग्राहक, व्यापारको स्वरुप, बजार सबै विषयमा उनलाई थाहै थियो । त्यसैले यिनै कम्पनीको शेयरमा बढी केन्द्रित भए । यसबाट उनलाई राम्रो आम्दानी भयो । उनले पछि बर्कसायर हाथवे भन्ने टेक्सटाईल कम्पनी खरिद गरे र पछि यसलाई होल्डिङ्ग कम्पनीको रुपमा विकास गरे । होल्डिङ्ग कम्पनीले शेयर बजारबाट विभिन्न शेयर खरिद गरी बिक्री गर्छ ।
उनको सबै व्यवसायले सँधै नाफा कमाउँदैन । कहिले काहीँ खरबौं रुपैयाँको नोक्सान पनि भएको छ । तर आफ्नो शेयर लगानी सम्बन्धी व्यवसायलाई आज ८८ वर्षको उमेरमा पनि बफेटले छोडेका छैनन् । उनी विगत २० वर्ष देखि सन्सारका सबै भन्दा धनी ५ मानिसहको सूची भित्र पर्दै आएकाछन् । सन् २०१८ मा उनको सम्पत्तिको कुल मूल्यांकन ९ खर्ब रुपैयाँ जति पुगेको छ ।
उनी आजका मिति सम्म पनि त्यही ६० वर्ष अघि ३१ हजार डलरमा किनेको घरमा बस्छन् । कार आफै चलाउँछन् । साधारण लगाउँछन् र साधारण खान्छन् । उनले आफ्नो सम्पत्तिबाट झण्डै ४ खर्ब रुपैया बिल एण्ड मेलिण्डा गेट्स संस्थालाई दान दिईसकेका छन् ।
बफेटको एउटा प्रशिद्ध भनाईबाट यो छोटो चिनारी अन्त्य गरौं, “यदि तिमीले नचाहिने सामानहरु किन्दै गयौ भने एक दिन चाहिने समान नै बेच्नु पर्ने दिन आउँछ ।
यस कथाबाट सिक्नु पर्ने लागेको कुनै ३ वटा महत्वपूर्ण कुराहरु तलको कमेन्ट बक्समा लेख्नुहोस् ।
No comments:
Post a Comment